Ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο με τίτλο «Renovating for Working», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Loft Publications και διανέμεται από την εταιρεία «Κύκλος-Βιβλίο, Λουίζα Γαρυπίδου». Στις 240 σελίδες του, πρώην βιομηχανικοί χώροι χωρίς τοίχους ή διαχωριστικά, μεγάλοι και γεμάτοι άπλετο φως, μετατρέπονται σε χώρους γραφείων, σχεδιασμένοι σύμφωνα με τις νέες απαιτήσεις της «ομαδικής» ως επί το πλείστον εργασίας που πλέον χαρακτηρίζει την εποχή μας, αλλά και σύμφωνα με τις τάσεις μιας νέας αρχιτεκτονικής, ικανής να εκφράσει τους κοινωνικούς μετασχηματισμούς που συντελούνται σ’ ένα σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον.
Cheeeeese
Αρχιτέκτων: Cheeeeese
Φωτογραφίες: Jean-Marc Perret, Thierry Malty/Cheeeeese, Dominique Fontanarosa/Cheeeeese
Τόπος: Παρίσι, Γαλλία
Ένας μεγάλος ενιαίος χώρος 130 τετραγωνικών μέτρων, σ’ ένα κτίριο κατασκευασμένο στη Μονμάρτη του Παρισιού στις αρχές του 20ού αιώνα, φιλοξενούσε τα τελευταία χρόνια το στούντιο του φωτογράφου Dominique Fontanarosa. Ο ανοργάνωτος, σκοτεινός και αρκετά αφιλόξενος αυτός επαγγελματικός χώρος, δεν διέθετε ζεστό νερό ούτε καν θέρμανση! Χωριζόταν εντελώς πρόχειρα σε τρία επιμέρους τμήματα στον δεύτερο όροφο του κτιρίου, τα οποία επικοινωνούσαν με ένα τέταρτο τμήμα στο πάνω επίπεδο.
Οι εργασίες της ανακαίνισης είχαν μεταξύ άλλων το στόχο να διατηρήσουν τόσο το επαγγελματικό ύφος του χώρου, όσο και την «καλλιτεχνική χροιά» που χαρακτήριζε το παλιό φωτογραφικό στούντιο. Έτσι τα ξύλινα δοκάρια της οροφής διατηρήθηκαν, επιδιορθώθηκαν όπου ήταν αναγκαίο, και βάφτηκαν λευκά. Στα παράθυρα και τα ανοίγματα της στέγης διατηρήθηκαν τα παλιά μεταλλικά κάγκελα. Οι τοίχοι που χώριζαν τα επιμέρους τμήματα γκρεμίστηκαν, και ο χώρος απέκτησε ένα νέο «αέρα ελευθερίας», όπου το βλέμμα δεν περιορίζεται, όπου η οπτική επικοινωνία είναι απόλυτη, και η συνεχής συνεργασία διευκολύνεται και υποστηρίζεται ακόμη και από τη διάταξη των επίπλων.
Μια εξίσου θεαματική αλλαγή που πραγματοποιήθηκε είναι τα ανοίγματα κάτω από την κεκλιμένη παλιά οροφή, που τώρα εξασφαλίζουν περισσότερο φυσικό φως σε κάθε γωνία του νέου γραφείου. Στο κάτω επίπεδο μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη φωτισμού σε συνδυασμό με φωσφορίζοντα κάθετα πλαστικά panels τοποθετημένα σε μεταλλικές βάσεις, δημιουργεί ένα περίεργο περιβάλλον γεμάτο αποχρώσεις και φως.
Hangar House
Αρχιτέκτων: Hangar Design Group
Φωτογραφίες: Alvise Silenzi, Photo Lab HDG, Hangar Design Group
Τόπος: Mogliano Veneto, Ιταλία
Μια παλιά βιοτεχνία, κατασκευασμένη στις αρχές του 20ού αιώνα μετατρέπεται σ’ ένα υπερσύγχρονο γραφείο, που φιλοξενεί μια εταιρεία επικοινωνίας και διαφήμισης. Οι εξωτερικοί τοίχοι του κτιρίου διατήρησαν την αυθεντική τους μορφή, αξιοποιώντας ένα πολύ όμορφο συνδυασμό υλικών: τα τούβλα, οι επιφάνειες από σίδερο και το τσιμέντο συνυπάρχουν σε μια αρμονικά σχεδιασμένη πρόσοψη, που ταιριάζει απόλυτα με το γύρω τοπίο. Όμως εκείνο που μας εντυπωσιάζει είναι η διαμόρφωση των εσωτερικών χώρων, που συνδυάζει την απόλυτη λειτουργικότητα και εργονομία, με το σεβασμό στο παρελθόν και τη διατήρηση σχεδόν όλων των δομικών στοιχείων της παλιάς βιοτεχνίας.
Στην κεκλιμένη οροφή έχουν διατηρηθεί αυτούσια τα παλιά ξύλινα δοκάρια, ανάμεσα στα οποία τοποθετήθηκε μια μεταλλική βάση με φωτιστικά σποτ, που συμπληρώνουν σωστά το φυσικό φως. Μια συρόμενη διαφανής «πόρτα» μπροστά στο παράθυρο φιλτράρει αυτό το φως, δημιουργώντας ιδανικές συνθήκες εργασίας και μια φιλική όσο και χαρούμενη ατμόσφαιρα. Κι εδώ η αίσθηση της άμεσης οπτικής επικοινωνίας χαρακτηρίζει έντονα το σχεδιασμό, αφού μεγάλοι, ενιαίοι χώροι χρησιμεύουν τόσο για προσωπική εργασία όσο και για συναντήσεις, συνεργασίες και συζητήσεις με πελάτες ή επικοινωνία ανάμεσα στα στελέχη της επιχείρησης.
Office Loft
Αρχιτέκτων: Carola Vannini Architecture
Φωτογραφίες: Filippo Vinardi, Carola Vannini Architecture
Τόπος: Ρώμη, Ιταλία
Μια παλιά αποθήκη σε μια εμπορική περιοχή της Ρώμης μεταμορφώθηκε σ’ ένα μοντέρνο επαγγελματικό χώρο, που χαρακτηρίζεται από μια έντονη αντίθεση ανάμεσα στο υπάρχον κτίριο και κάποιες ιδιαίτερα αποφασιστικές αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις. Δύο κεντρικές απόψεις επικράτησαν για την ανακαίνιση αυτού του χώρου: η μία βασιζόταν στην ιδέα της διατήρησης όλων των χαρακτηριστικών της παλιάς αρχιτεκτονικής και η άλλη στην αναγκαιότητα προσθήκης νέων, εντελώς διαφορετικών υλικών και επεμβάσεων σε συγκεκριμένες θέσεις.
Η παλιά θολωτή οροφή της αποθήκης, που ήταν καλυμμένη με ψευδοροφή, τώρα αποκαλύφθηκε, δίνοντας περισσότερο ύψος στο χώρο και τονίζοντας την αντίθεση τόσο με τα πράσινα κουφώματα όσο και με μια γκρίζα τεχνοτροπία που έχει εφαρμοστεί σε κάποιες κάθετες επιφάνειες. Η σκάλα που οδηγεί στο μεσοπάτωμα έχει επενδυθεί με γκρι μάρμαρο ενώ στο χώρισμά της από τον τοίχο έχει τοποθετηθεί κρυφός φωτισμός που δημιουργεί μια φωσφορίζουσα πράσινη απόχρωση, απόλυτα ταιριαστή με τα υπόλοιπα χρώματα του χώρου.
Με την ίδια εύθυμη διάθεση έχει τοποθετηθεί στο μεσοπάτωμα και μια γαλάζια… βέσπα που προσθέτει ένα ακόμη σουρεαλιστικό τόνο στην όλη σύνθεση.
Office in Sanghai
Αρχιτέκτων: Mohen Design International
Φωτογραφίες: Mohen Design International
Τόπος: Σαγκάη, Κίνα
Η εταιρεία Mohen Design International δραστηριοποιείται στο χώρο του σχεδιασμού και της διακόσμησης εσωτερικών χώρων, με υποκαταστήματα στη Σαγκάη, την Ταϊβάν και το Τόκυο. Τα γραφεία της Σαγκάης ανακαινίστηκαν πρόσφατα και διαμορφώθηκαν εκ νέου με βάση τον επαναπροσδιορισμό κάποιων κλασικών διακοσμητικών στοιχείων και την προσαρμογή τους στα νέα δεδομένα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής. Πρόκειται για ένα κατάστημα τριών ορόφων, στις κάθετες επιφάνειες του οποίου έχει εφαρμοστεί μια εντελώς ασυνήθιστη αλλά και πρωτοποριακή ιδέα: οι τοίχοι έχουν επενδυθεί σ’ όλο το ύψος τους με οριζόντιες διακοσμήσεις από ακρυλικό υλικό, που θυμίζουν κλασικές μαρκίζες!
Οι αρχιτέκτονες που επινόησαν αυτή την ιδιόμορφη επένδυση πάντα αναζητούν καινοτόμες ιδέες που ξεφεύγουν από τα καθιερωμένα, επιδιώκοντας να σχολιάσουν με τον τρόπο τους σύγχρονες ή και παλαιότερες τάσεις της αρχιτεκτονικής. Στην προσπάθειά τους να εκφράσουν κάτι το διαφορετικό αλλά και συμβολικό σχεδίασαν, κατασκεύασαν και τοποθέτησαν πλαστικές «μαρκίζες», παραστάσεις λουλουδιών αλλά και πολυέλαιους από ακρυλικό πάντα υλικό.
Η επέμβασή τους μπορεί να θεωρηθεί σαν σχόλιο πάνω στην άρνηση των κλασικών μοτίβων και διακοσμήσεων από τη μοντέρνα αρχιτεκτονική. Ανεξάρτητα όμως από αυτό, η ιδέα τους αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη για όσους επισκέπτονται αυτό τον πραγματικά ασυνήθιστο επαγγελματικό χώρο.
Leicester Creative
Αρχιτέκτων: Ash Sakula Architects
Φωτογραφίες: Nick Kane, Ash Sakula Architects
Τόπος: Leicester, Μεγάλη Βρετανία
Το Leicester Creative κατασκευάστηκε τη δεκαετία του ’70 στο πλαίσιο ενός προγράμματος αναβάθμισης της περιοχής του St George. Το νέο πρόγραμμα αναζωογόνησης της πόλης μεταμόρφωσε το παλιό κτίριο –που για αρκετά χρόνια ήταν εκτός λειτουργίας– σε ένα σύγχρονο πολιτιστικό κέντρο, το οποίο φιλοξενεί καλλιτεχνικά εργαστήρια με πολλές δραστηριότητες και δημιουργικές πρωτοβουλίες. Η παλιά πρόσοψη απέκτησε καινούρια μορφή, προσαρμοσμένη απόλυτα στη νέα λειτουργία του κτιρίου. Συγχρόνως ένα νέο κτίριο προστέθηκε ακριβώς δίπλα, με μια διαφορετικού τύπου πρόσοψη, σε πολλά σημεία της οποίας διακρίνονται σχέδια και παραστάσεις που θυμίζουν γκράφιτι, υπογραμμίζοντας έτσι τις καλλιτεχνικές δραστηριότητες του Leicester Creative. Πολλά στοιχεία του παλιού κτιρίου διατηρήθηκαν αυτούσια όπως τα τούβλα, οι κατασκευές από μέταλλο και τα σχέδια των παραθύρων, ενώ η μελέτη εξασφάλισε στο νέο κτίριο άψογες συνθήκες μόνωσης, εξαερισμού και κλιματισμού, πάντα με κριτήριο την όσο το δυνατόν μεγαλύτερη προστασία του περιβάλλοντος. Στο νέο κτίριο μεγάλα ανοίγματα-τζαμαρίες και πολλά παράθυρα εξασφαλίζουν οπτική επικοινωνία τόσο προς τους εξωτερικούς χώρους όσο και αντίστροφα, από έξω προς το εσωτερικό του κτιρίου.
W Loft
Αρχιτέκτων: W Office / West Architecture Workroom
Φωτογραφίες: Conrad-Bercah
Τόπος: Μιλάνο, Ιταλία
Ένας αμερικανός που ζούσε για πολλά χρόνια στη Νέα Υόρκη, θέλησε να μεταφέρει στους εσωτερικούς χώρους μιας παλιάς αποθήκης του Μιλάνου την εικόνα ενός σύγχρονου νεοϋρκέζικου loft, στα πρότυπα των παλιών βιοτεχνιών της περιοχής Tribeca του Μανχάταν. Το γραφείο, που χρησιμεύει συγχρόνως και σαν κατοικία, βρίσκεται σε μια παλιά βιομηχανική περιοχή του Μιλάνου που τουλάχιστον πριν από κάποια χρόνια ήταν αρκετά υποβαθμισμένη. Σύντομα η περιοχή αναζωογονήθηκε και μαζί της το παλιό κτίριο απέκτησε νέα λειτουργία.
Όλος ο χώρος του ισογείου τώρα φιλοξενεί το γραφείο, ενώ στον πάνω όροφο βρίσκεται η κατοικία του ιδιοκτήτη. Απόλυτη οπτική επικοινωνία υπάρχει ανάμεσα στους δύο αυτούς χώρους, και κατά προέκταση τόσο στο γραφείο όσο και στην κατοικία του πάνω ορόφου δεν υπάρχουν σχεδόν καθόλου χωρίσματα: οι διαφορετικές λειτουργίες ορίζονται νοερά από τη διάταξη των επίπλων και μόνο.
Η παρουσία του φυσικού ξύλου που επενδύει το δάπεδο του ορόφου αλλά και η εναλλαγή του λευκού με μια ανοιχτή απόχρωση του καφέ σε κάποιους τοίχους του ισογείου, ολοκληρώνουν ένα πολύ έξυπνο συνδυασμό χρωμάτων και υλικών, που χαρακτηρίζει απόλυτα αυτή την εντυπωσιακή στο σύνολό της ανακαίνιση.
Jet Films
Αρχιτέκτων: Saucier & Perrotte Architectes
Φωτογραφίες: Marc Cramer
Τόπος: Μόντρεαλ, Καναδάς
Η δημιουργία μιας έντονης αντίθεσης ανάμεσα στα στοιχεία της παλιάς βιομηχανικής αρχιτεκτονικής και σε νέες δυναμικές προσθήκες και επεμβάσεις στο χώρο, ήταν από την αρχή ο σκοπός των αρχιτεκτόνων που ανέλαβαν την ανακαίνιση ενός βιομηχανικού κτιρίου στο Μόντρεαλ του Καναδά. Το παλιό κτίριο, κατασκευασμένο στις αρχές του 20ού αιώνα διατήρησε αυτούσιους τους πέτρινους τοίχους του, οι οποίοι σήμερα δίνουν ουσιαστική υπόσταση στην παρουσία του μετάλλου αλλά και στους νοητούς «άξονες» που δημιουργούνται στο χώρο, κυρίως από την εντυπωσιακή σκάλα που οδηγεί στον πάνω όροφο.
Μεγάλες τζαμαρίες κάνουν ακόμη πιο εύκολη την οπτική επικοινωνία σ’ ένα χώρο γραφείων όπου τίποτε δεν περιορίζει το βλέμμα να κινείται ελεύθερο παντού.
Ο «διάλογος» ανάμεσα σε ετερόκλητα υλικά είναι ο απόλυτος πρωταγωνιστής: η πέτρα, το μέταλλο και το γυαλί καθορίζουν με την παρουσία τους την ταυτότητα μιας ανακαίνισης, που ξεχωρίζει μ’ ένα δικό της ύφος.
